|
Een ridder en een meisje jong Op een riviertje dat zij zaten |
Ballade. Na een vrijage tussen een ridder en een meisje blijkt zij zwanger te zijn. De ridder (ruiter, graaf) wil haar vervolgens niet meer. Wanneer hij verneemt dat zij gestorven is krijgt hij spijt. Zij blijkt echter nog te leven (weer tot leven te komen), en hij neemt haar tot zijn vrouw, ondanks het standsverschil tussen hen. In sommige gevallen loopt het verhaal wel tragisch af en sterven beide.
Het lijkt een mengvorm van twee bekende balladentypen te zijn: De schijndood en Ridder en maagd. Van beide typen bestaan vele varianten in minstens 12 talen.
Oudste Nederlandstalige bron: Antwerps Liedboek 1544.
In de Nederlanden was het een geliefd lied, getuige de vele contrafacten tot in de 17 eeuw. Daarnaast bleef het in de mondelinge overlevering circuleren tot in de 20e eeuw. Zie de vele opnames in Onder de Groene Linde. Het complex aan liederen over de ridder en het meisje is op grond van de woordkeus te onderscheiden in drie varianten, genoemd "ruiter", "graaf" en "valbrug".
tekst
|
|
beginregel
auteur | titel
bron |
wijsaanduiding
standaardnaam melodie
strofeschema |
muz.
mp3
scan
|
|
|
|
|
Een ridder ende een meysken jonck / Op een [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
Een oudt liedeken |
Een ridder en een meisje jong
|
|
| AntwLb1544 (1544), f25r
[nr. 45]
|
.4A.3b.4C.3d
|
|
|
|
|
|
Een Ridder ende een Meysken jonck / Op een [...]
|
Op enen morgen stont om de Mey so wast
|
|
|
Een out Liedeken |
Een ridder en een meisje jong
|
|
| AALb1589 (1589), p42
[nr. 37]
|
.4A.3b.4C.3b
|
|
|
|
|
|
Een Ridder en een Meysken jonck / Op een [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
Een Oudt Liedeken |
Een ridder en een meisje jong
|
|
| AmoureuzeL1613 ([1613+]), p38
[nr. 15]
|
.4A.3b.4C.3b
|
|
|
|
|
|
Een ruiter en een maisjen jong / Op een [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
|
|
|
| Bredero Schijnh1624 (1624), 005: p8
[nr. 2]
|
|
*
|
|
|
|
|
Een Ruyter en een Meysken jonck fa la la la la [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
|
Een ridder en een meisje jong
|
|
| Becaus JSLM1633 (1633), fB3v
[nr. 3]
|
|
|
|
|
|
|
Een ridder ende een meisken jonc / op een [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
97 B |
|
|
| Uhland Volkslieder(1) (z.j.), p149
[nr. 16]
|
|
|
|
|
|
|
Een ridder ende een meisken jonck / Op een [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
 |
|
LX. EEN RIDDER ENDE EEN MEISKEN JONCK |
Een ridder en een meisje jong
|
|
| Willems OVLd1848 (1848), p154
[nr. 55]
|
|
transcr.
|
|
|
|
|
Een ridder ende een meisken jonc / op een [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
Nr. 15. Der Ritter und die Maid |
|
|
| HoraeBelgicae NVl1856 (1856), p61
[nr. 17]
|
|
|
|
|
|
|
De ruiter met zijn blanke zwaard / Die alles kwam [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
|
De ruiter met zijn blanke zwaard
(1)
|
|
| Coll Bakker ([1900 ca.]), 084
[nr. 84]
|
|
transcr.
|
|
|
|
|
En de ruiter die over de valbrug reed. / En het [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
|
|
|
| Coll Bakker ([1900 ca.]), 128
[nr. 128]
|
|
transcr.
|
|
|
|
|
En er vrijde een ruiter al naar zijn meid / En [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
|
De ruiter met zijn blanke zwaard
(1)
|
|
| Coll Bakker ([1900 ca.]), 229
[nr. 218]
|
|
transcr.
|
|
|
|
|
Toen Caroliene over een wallebrugje kwam / En [...]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Arends_Kuiper
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
|
[onbekend]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Baart
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
|
Mijnheer de Graaf
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Bakkenes_Holdijk
[nr. 2]
|
|
|
|
|
|
|
Meneer de Graaf
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Bakker
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
|
Ik heb gespeeld met mijnheer de Graaf / Zowel bij [...]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Bakker
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
|
Ik heb gespeeld al met meneer de Graaf / Zowel [...]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Bakker
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
|
Ik heb gespeeld met mijnheer de graaf
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Bakker
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
|
Daar waren een ruiter al en een meid / Die [...]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Bakker_Groelfsema
[nr. 4]
|
|
|
|
|
|
|
Ik heb gespeeld al met mijnheer de graaf / Zo wel [...]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Baljé
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
|
Toen Caroline al over het vallebrugje ging / En [...]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Bamberg_Mulder
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
|
De ruiter met zijn blanke zwaard / Die alles kan [...]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Barelts_Groot
[nr. 6]
|
|
|
|
|
|
|
Het lied van de Graaf
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Barkmeyer_vdValk
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
|
[Lied over] Caroline
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Beets
|
|
|
|
|
|
|
Toen Carolina over het vallebrugje kwam / En haar [...]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Bennema_Kruyer
[nr. 7]
|
|
|
|
|
|
|
Ik heb en ik heb nooit meer plezier gehad / Ik [...]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Bennema_Kruyer
[nr. 8]
|
|
|
|
|
|
|
Lied van mijnheer de graaf
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Berkum
[nr. 7]
|
|
|
|
|
|
|
Zeg kind zeg kind wat hangen je rokken raar / Van [...]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Beugen
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
|
Es schläft ein Graf bei seiner Magd / Bis an den [...]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Beulen_Willemsen
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
|
Ik heb gespeeld al met meneer de graaf / Zo goed [...]
|
|
|
|
|
|
|
| HSA Bloemsma_Smit
[nr. 2]
|
|
|
|
|
