|
Ik stond op hoge bergen Ik zag ter zeewaart in |
Een ruiter (ridder) wijst een meisje af omdat ze hem te armoedig is. Het meisje gaat hierop in het klooster. Na een aantal jaren heeft de ruiter spijt van zijn beslissing en gaat het meisje opzoeken. Helaas is de liefde geheel over, het meisje is nu de bruid van Christus en wijst hem af. Daarop schiet de ruiter zichzelf neer. Als de non hem vindt begraaft ze hem en ze zal haar leven lang zijn graf blijven verzorgen.
Vanaf de 15e eeuw vindt men in de Nederlanden wijsaanduidingen die naar de eerste versregel verwijzen. De oudste Nederlandstalige bronnen dateren echter uit de 16e eeuw: Het Antwerps Liedboek (1544) en het Liedboekje van Jenneken Verelst (1540-1550). Mogelijk circuleerde het vooral in het mondelinge circuit.
Pas vanaf eind 18e eeuw duikt het in Duitse geschreven bronnen op. Thans geldt het als de meeste verbreide ballade van Europa. In de 2e helft van de 20e eeuw werd het nog in het Nederlands taalgebied gezongen (zie de opnamen van Onder de Groene Linde).
In verschillende Duitse lezingen (Erk u. Böhme, Deutscher Liederhort I, p313) is de ruiter vervangen door een "'s graven zoon".
tekst
|
|
first line
author | title
source |
tune indication
standard name of this melody
stanza form |
mus.
mp3
scan
|
|
|
|
|
Ick stont op hooghe berghen / ic sach daer soe [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
Een ander |
Ik stond op hoge bergen
|
|
| HsLdUB BPL1289 (1540-1550), [f18v]
[nr. 14]
|
.3a.3B.3c.3B
|
|
|
|
|
|
Ic stont op hoogen bergen / Ic sach ter zee waert in
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
Een oudt liedeken |
Ik stond op hoge bergen
|
|
| AntwLb1544 (1544), f50r
[nr. 87]
|
.3a.3B.3c.3B.3B
|
|
|
|
|
|
Ick stont op hoogher Berghen / Ick sach ter Zeewaert in
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
Een oudt Liedeken |
Ik stond op hoge bergen
|
|
| AmoureuzeL1613 ([1613+]), p81
[nr. 47]
|
.3a.3B.3c.3B
|
|
|
|
|
|
Ick stont op hoogher berghen, / Ick sach het [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
Een Oudt Liedeken |
Ik stond op hoge bergen
|
|
| DAL1639 ([1639+]), p14
[nr. 5]
|
.3a.3B.3c.3B
|
txt
|
|
|
|
|
Ick stondt op hooghe Berghen / Ick sagh ter Zeewaert in
|
Waer mag Coridon
|
|
|
|
Ik stond op hoge bergen
?
|
|
| HOLb1640 ([1640 ca. / 1630-1640]), p57
[nr. 41]
|
.3a.3B.3c.3B
|
|
|
|
|
|
[Ick stont op hooghe berghen / ic sach daer soe [...]
|
|
|
|
|
|
|
| Lbl KB Wouters 12078, p2
[nr. 2]
|
|
scan
|
|
|
|
|
[Ick stont op hooghe berghen / ic sach daer soe [...]
|
|
|
|
|
|
|
| Lbl KB Wouters 21076, p6
[nr. 4]
|
|
scan
|
|
|
|
|
[Ick stont op hooghe berghen / ic sach daer soe [...]
|
|
|
|
|
|
|
| Lbl KB Wouters 21091, p5
[nr. 3]
|
|
scan
|
|
|
|
|
[Ick stont op hooghe berghen / ic sach daer soe [...]
|
|
|
|
|
|
|
| Lbl Meertens 31913
[nr. 1]
|
|
scan
|
|
|
|
|
Ick stont op hoghe berghen, / ick sach het seewaert in
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
IX. Ick stond op hoghe berghen |
|
|
| HoraeBelgicae HVl1833 (1833), p128
[nr. 38]
|
|
|
|
|
|
|
Ic stont op hooghen berghen, / ic sach ter see [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
96 B |
|
|
| Uhland Volkslieder(1) (z.j.), p145
[nr. 15]
|
|
|
|
|
|
|
Ic stont op hooghe berghen, / Ic sach te seewaert in
|
[geen wijsaanduiding]
|
 |
|
Willems, J.F. | LVI. IC STONT OP [...]
|
Ik stond op hoge bergen
(2)
|
|
| Willems OVLd1848 (1848), p145
[nr. 50]
|
|
transcr.
|
|
|
|
|
Ik gink op hoogen bergen staen, / En keek er te [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
LVI. IC STONT OP HOOGHE BERGHEN] |
|
|
| Willems OVLd1848 (1848), p147
[nr. 51]
|
|
|
|
|
|
|
Toen ik op Neerlands bergen stond / Keek ik het [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
De Drie Ruitertjes |
|
|
| Lbl KB Wouters 08242 ([1850 ca.])
[nr. 4]
|
.4A.3B.4c.3B.4B
|
scan
|
|
|
|
|
Toen ik op Nederlands bergen stond, / Keek ik het [...]
|
Op een aangename nijs[!]]
|
|
|
DE DRIE RUITERTJES |
|
|
| Lbl Meertens 09001 ([1850 ca.])
[nr. 1]
|
|
scan
|
|
|
|
|
Toen ik op Nederlands bergen stond, / Keek ik het [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
DE DRIE RUITERTJES |
|
|
| Lbl Meertens 09002 ([1850 ca.])
[nr. 1]
|
|
scan
|
|
|
|
|
Toen ik op Neêrlands bergen stond, / Keek ik het [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
DE DRIE RUITERTJES |
|
|
| Lbl Meertens 26701 ([1850 ca.])
[nr. 3]
|
|
scan
|
|
|
|
|
Toen ik op Nederlands bergen stond, / Keek ik het [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
DE DRIE RUITERTJES |
|
|
| Lbl Meertens 28401 ([1850 ca.]), p2
[nr. 3]
|
|
scan
|
|
|
|
|
Toen ik op Neêrlands bergen stond, / Keek ik het [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
DE DRIE RUITERTJES |
|
|
| Lbl Moormann C031a ([1850 ca.])
[nr. 1]
|
|
scan
|
|
|
|
|
Toen ik op Neerlands bergen stond, / Keek ik het [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
De Drie Ruitertjes |
|
|
| Lbl Gijsbers 105 ([19e eeuw?])
[nr. 6]
|
|
scan
|
|
|
|
|
Toen ik op Neerlands bergen stond / Keek ik het [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
De Drie Ruitertjes |
|
|
| Lbl KB Wouters 01042 ([19e eeuw]), p6
[nr. 3]
|
4A 3B 3c 3B 5B
|
scan
|
|
|
|
|
Ic stont op hoghe berghen, / ic sach ter see waert in
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
Nr. 18. Die Nonne |
|
|
| HoraeBelgicae NVl1856 (1856), p71
[nr. 20]
|
|
|
|
|
|
|
Ic stont op hoghen berghen, / ic sach ter see waert in
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
Nr. 19. Die Nonne |
|
|
| HoraeBelgicae NVl1856 (1856), p73
[nr. 21]
|
|
|
|
|
|
|
Ik ging op hoogen bergen staen / En keek er te [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
Nr. 20. Die Nonne |
|
|
| HoraeBelgicae NVl1856 (1856), p75
[nr. 22]
|
|
|
|
|
|
|
Toen ik op Neerlands bergen stond, / Keek ik het [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
De Drie Ruitertjes |
|
|
| Lbl KB Wouters 08121 ([1860 ca.])
[nr. 2]
|
.4A.3B,4c,3B,4B
|
scan
|
|
|
|
|
[Ick stont op hooghe berghen / ic sach daer soe [...]
|
|
|
|
De drie Ruitertjes |
|
|
| Lbl Meertens 33405 ([1860 ca.]), p3
[nr. 1]
|
|
scan
|
|
|
|
|
Toen ik op Neerlands bergen stond, / Keek ik het [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
DE DRIE RUITERTJES |
|
|
| HlSpoorwagen1863 ([1863+]), p13
[nr. 6]
|
|
|
|
|
|
|
Ik stond op hooge bergen, / ik zag te zeewaert in
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
58. IK STOND OP HOOGE BERGEN |
Ik stond op hoge bergen
(2)
|
|
| Snellaert ONL1864 (1864), p62
[nr. 58]
|
|
transcr.
|
|
|
|
|
Wy klommen op hooge bergen / en wy keken te zeewaert in
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
59. DE DRIE MAEGDEKENS |
Wij klommen op hoge bergen
|
|
| Snellaert ONL1864 (1864), p64
[nr. 59]
|
|
transcr.
|
|
|
|
|
Toen ik op Neêrlands bergen stond, / Keek ik het [...]
|
[geen wijsaanduiding]
|
|
|
DE DRIE RUITERTJES |
|
|
| Lbl Meertens 20801 ([1870 ca.]), p2
[nr. 2]
|
|
scan
|
|
|
