|
Heer Halewijn zong een liedekijn |
Een koningsdochter hoort heer Halewijn zingen en vraagt achtereenvolgens aan haar vader, moeder, zuster en broer of ze naar hem toe mag. De eerste drie raden het haar af; haar broer vindt het goed mits ze geen onoirbare dingen doet. Ze vertrekt op haar paard richting bos waar ze Halewijn vindt. Al pratend rijden ze verder tot ze bij een galgenveld komen waar verschillende slachtoffers van heer Halewijn hangen. Het meisje mag zelf haar dood kiezen. Ze kiest voor het zwaard en raadt Halewijn aan zich van boven te ontkleden vanwege de bloedspatten. Nog voor hij zijn bovenkleed uit heeft, ligt zijn hoofd voor zijn voeten. Het hoofd vraagt het meisje op een hoorn te blazen en de hals met zalf te bestrijken, maar zij weigert. Weer thuis wordt een feestmaal aangericht waarbij het hoofd op tafel wordt gezet.
Deze beroemde ballade over de koningsdochter die haar moordenaar te snel af is, werd gezongen in heel Europa. De bekendste versie van dit lied is een door Willems in Mone's "Anzeiger für Kunde der teutschen Vorzeit" (1838) gepubliceerde reconstructie uit destijds circulerende liedblaadjes en eigen optekeningen in Belgisch Brabant. Van het Halewijnlied zijn vele tientallen versies bekend uit zowel Nederland als Vlaanderen, waarbij de hoofdpersoon ook Jan Alberts (Groningen, Friesland), Rollewijn (Nederlands Limburg) of Generolmus (Belgisch Limburg) kan heten. Afgezien van Willems' reconstructie, is de oudste Nederlandstalige versie afkomstig van twee ongedateerde 19e-eeuwse liedbladen met identieke tekst, het ene gedrukt bij Thys in Antwerpen en het andere bij Van Paemel in Gent. Voor de algemene veronderstelling dat het lied van Heer Halewijn een Middelnederlands lied zou zijn, ontbreken concrete aanwijzingen. Wel zijn er Duitse versies uit de zestiende eeuw bekend. Talrijke versies zijn opgenomen door Ate Doornbosch e.a. (Onder de Groene Linde). Het lied is in beperkte mate in volkszangbundels opgenomen.
|
|
first line author | title source |
tune indication standard name of this melody stanza form |
mus. mp3 scan
|
|
|
|
Heer Haelewyn, die zong een Liedeken kleyn, / en [...]
|
van den Credo  
|
|
Een Liedeken van den Heere van HAELEWYN |
Credo
|
|
LBL Van Paemel ([1817-1845]), 25:
[nr. 1]
|
.4A.4A.4A
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn, / al die dat [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
|
74 D |
|
|
Uhland Volkslieder(1) (z.j.), p108
[nr. 4]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn sanc een liedekijn; / Al wie dat [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
  |
XLIX. HALEWIJN |
Credo
|
|
Willems OVLd1848 (1848), p116
[nr. 43]
|
|
transcr.
|
|
|
|
Heer Halewyn zong een liedekyn, / al wie dat [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
|
Nr. 9. Herr Halewyn |
Credo
|
|
HoraeBelgicae NVl1856 (1856), p39
[nr. 11]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewyn die zong een liedeken klein / en die [...]
|
Van den Credo  
|
|
Nr. 10. Herr Halewyn |
Credo
|
|
HoraeBelgicae NVl1856 (1856), p43
[nr. 12]
|
|
|
|
|
|
Heer Haelwijn zong een liedekijn, / al wie dat [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
  |
55. HALEWIJN |
Credo
|
|
Snellaert ONL1864 (1864), p58
[nr. 55]
|
|
transcr.
|
|
|
|
Er was een stoute Roland, / Hij beminde een' [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
  |
XXXVII. ROLAND |
Credo
(VAR)
|
|
LootensFeys CPF1879 (1879), p60
[nr. 40]
|
|
transcr.
|
|
|
|
Jan Alberts stond op en hij song er een liet, / [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
|
Jan Alberts |
|
|
DykstraMeulen DAS1882 (1882), p118
[nr. 311]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn
|
 
|
|
|
|
|
Volkskunde (1888-...), 026: p2
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn
|
 
|
|
|
|
|
Volkskunde (1888-...), 027: p2
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn
|
 
|
|
|
|
|
Volkskunde (1888-...), 028: p3
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn
|
 
|
|
|
|
|
Volkskunde (1888-...), 018: p38
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn
|
 
|
|
|
|
|
Volkskunde (1888-...), 018: p61
[nr. 2]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn
|
 
|
|
|
|
|
Volkskunde (1888-...), 004: p103
[nr. 3]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn
|
 
|
|
|
|
|
Volkskunde (1888-...), 024: p161
[nr. 5]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn
|
 
|
|
|
|
|
Volkskunde (1888-...), 027: p165
[nr. 5]
|
|
|
|
|
|
Heer Alewijn zong een liedeken fijn / Al die dat [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
|
Van Heer Alewijn den tooveraar |
|
|
VolkTaal (1888-1895), 004: p59
[nr. 293]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekein
|
[geen wijsaanduiding]  
|
|
|
|
|
Biekorf (1890-...), 012: p137
[nr. 35]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn sanc een liedekijn, / Al wie dat [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
  |
Bouman, Mart. J.] | Halewijn
|
Credo
|
|
Coers Lb(2)1898 ([1898]), p76
[nr. 51]
|
|
transcr.
|
|
|
|
Jan Alberts die wou er uit rijden gaan
|
 
|
|
|
|
|
HSA Arends_Kuiper
[nr. 3]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn
|
 
|
|
|
|
|
SIMusik (1899-1914), 001: 19
[nr. 19]
|
|
|
|
|
|
Heer Haelwijn [Halewijn] zong een liedekijn / Al [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
  |
1.A. Heer Halewijn zong een liedekijn |
Credo
|
|
Van Duyse (1903-1908), I, p1
[nr. 1]
|
|
transcr.
|
|
|
|
Heer Halewyn zonk een liedekyn, / al wie het [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
  |
1.B. [melodie] |
Credo
|
|
Van Duyse (1903-1908), I, p3
[nr. 2]
|
|
transcr.
|
|
|
|
Heer Haelewyn, die zong een liedeken kleyn, / en [...]
|
van den Credo  
|
|
1.B. [tekst] |
Credo
|
|
Van Duyse (1903-1908), I, p4
[nr. 3]
|
|
|
|
|
|
Er was een stoute Roland, / Hij beminde een' [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
  |
1.C. |
Credo
(VAR)
|
|
Van Duyse (1903-1908), I, p6
[nr. 4]
|
|
transcr.
|
|
|
|
Here Halewin sanc een liedekijn / al wie dat [...]
|
 
|
|
1.D. |
|
|
Van Duyse (1903-1908), I, p9
[nr. 5]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn; / Al die dat [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
  |
35. Heer Halewijn (Sire Halewyn) |
Credo
|
|
Closson ChansPop1905 (1905), p40
[nr. 35]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn
|
 
|
|
|
|
|
BrabFolklore (1921-...), 175: 249
[nr. 249]
|
|
|
|
|
|
Heer Halewijn zong een liedekijn
|
 
|
|
|
|
|
OVZanten (1926-...), 023: p65
[nr. 1]
|
|
|
|
|
|
Halewijn zong een liedeken fijn, / Elk die het [...]
|
[geen wijsaanduiding]  
|
|
HALEWIJN |
|
|
OVZanten (1926-...), 023: p67
[nr. 2]
|
|
|
|